Stammen en Religie van Tanzania

De unieke cultuur en levenswijze van de maasai-stam, de kledingstijl en het strategische gebied langs de wildparken in Tanzania hebben hen tot een van de meest internationaal bekende stammen van Oost-Afrika gemaakt.

De religieuze overtuigingen van Tanzania zijn net zo divers en uniek als de natuurlijke en culturele rijkdommen. Tanzaniaanse stammen en religie hebben een grote invloed op de Tanzaniaanse cultuur.

Een derde van de Tanzanianen is christen, een ander derde is moslim. Het resterende derde deel volgt een van de vele inheemse religies. Op het platteland geloven sommige mensen in een animistische godsdienst. Hindoeïsme en boeddhisme worden ook aangetroffen onder de leden van de Aziatische minderheden.

Het christendom werd aan het begin van de 16e eeuw in Tanzania geïntroduceerd door de vestiging van een Franciscaanse missie in de stad Kilwa. Andere missies volgden en in de 17e eeuw waren er katholieke en protestantse missies in bijna elke kuststad. In 1934 werd de Christian Council of Tanzania opgericht, de overkoepelende organisatie voor de meeste christelijke denominaties.

De geestelijkheid is tegenwoordig meestal van Afrikaanse afkomst. Moslims in Tanzania wonen voornamelijk op Zanzibar, Pemba en langs de Ruvuma rivier. De islam dook voor het eerst op in de late middeleeuwen met de vestiging van Arabische handelsstations op Zanzibar en langs de kust. Moslims vormden geen missies.

Het islamitische geloof werd op grote schaal verspreid door Arabische slavenhandelaren. Er zijn twee organisaties die toezicht houden op de moslimaangelegenheden in Tanzania. De Nationale Moslimraad van Tanzania houdt toezicht op het vasteland, terwijl de Hoge Moslimraad de moslimzaken op de eilanden regelt.

De inheemse geloofsovertuigingen van Tanzania belijden een hoge god, een idee dat vergelijkbaar is met het christelijke en islamitische geloof.

Veel Tanzanianen roepen de hulp in van wichelroedelopers en traditionele genezers. Veel Tanzanianen geven hun kinderen een extra naam naast een christelijke of islamitische naam. Dit is meestal een naam van een grootouder en het symboliseert een relatie met de spirituele wereld van de voorouders.

Hoewel de Tanzaniaanse grondwet vrijheid van godsdienst biedt, zijn er ook fundamentalisten. Er zijn ook conflicten en spanningen tussen het christendom en moslims. Ze hebben gevolgen op scholen, universiteiten en in het bedrijfsleven. Hoewel Tanzania een open, geglobaliseerd land is, is het concept van secularisme tussen overheid en religie nog ver weg.

Hoewel de regering vele pogingen heeft ondernomen om het Maasai volk te “temmen” door hun land in te nemen en te veranderen in nationale reservaten en akkerland, hebben ze hun gewoonten en gebruiken behouden, traditionele rituelen voor verschillende overgangsrituelen, waarbij ze hun hoofd kaalscheren en in cirkels dansen.

Ze zijn veehouders gebleven en eten voornamelijk vlees en melk die ze zelf produceren. Traditioneel zijn de Maasai te herkennen aan hun sandalen, zwarte, blauwe en rode kleding die ze om hun lichaam wikkelen.

Vrouwen besteden hun vrije tijd aan kralenwerk en deze accessoires sieren meestal hun lichaam, samen met houten armbanden en doorboorde oorlellen. De Maasai hebben een patriarchale samenleving en zijn verdeeld in mannengroepen, waar de oudsten meestal beslissen over de belangrijke zaken van de gemeenschap.

De krijgers zijn een van de meest gerespecteerde groepen van de Maasai en zijn wereldwijd bekend. Ze hebben veel privileges, want zij zijn de enigen die lang haar mogen dragen.

De Maasai geloven in één God, genaamd “Engai”, die echter twee karakters heeft: goedaardig en wraakzuchtig. Ze hebben een “Laibon”, die hun spirituele leider is. Hij heeft echter geen hogere positie in hun gemeenschap, alleen profetische of genezende krachten.

Met naar schatting minder dan 2000 vertegenwoordigers is de Hadzabe-stam een van de laatste stammen die trouw zijn gebleven aan hun natuur, ver weg van de drukte van het toerisme en de universele globalisering.

Hun levensstijl is nog steeds dezelfde als die van hun voorouders vele jaren geleden. De rolverdeling tussen mannen en vrouwen is zeer goed, omdat mannen meestal alleen jagen en vlees en honing mee naar huis nemen, terwijl vrouwen en kinderen zich bezighouden met het verzamelen van fruit, bessen en wortels. Mannen die op dieren jagen zijn erg behendig en gedurfd. Ze volgen het gebed ongezien en lokken het door middel van duidelijke bewegingen met behulp van lichaamsdelen van dieren, zoals de hoorns van antilopen. Omdat dit de enige manier is waarop ze in hun levensonderhoud voorzien, zijn zij de enigen die in de Serengeti mogen jagen, anders is het illegaal.

De Hadzabe leven in grotten en proberen uit de buurt van andere mensen te blijven. Hun territorium is het Eyasi-meer, maar door de jaren heen hebben ze slechts een spoor overgehouden van het uitgestrekte land dat ooit van hen was. Door hun afgelegen leefgebied en het ontbreken van interstammenhuwelijken zijn ze er ook in geslaagd om dodelijke ziektes die andere Afrikanen bedreigen, zoals HIV, te vermijden.

Een interessant kenmerk van de Hadzabe stam is hun taal. Er wordt gezegd dat ze een soort verwantschap hebben met de Bosjesmannen van de Kalahari-woestijn, vanwege de kenmerkende klikgeluiden die ze met elkaar delen. Hun lichaamsbouw lijkt er ook op, want ze zijn kleiner dan andere stammen en dun. DNA-analyse toont echter geen gemeenschappelijke kenmerken van de twee stammen.

De Sukuma zijn de grootste bevolkingsgroep in Tanzania, want hun aantal bedraagt meer dan 5 miljoen en groeit nog steeds. Ze zijn verspreid over het land en wonen niet alleen op het platteland en in de vlakten, maar ook in de steden, voornamelijk in Mwanza en Shinyanga. Hun traditionele levensstijl is dan ook drastisch veranderd en ze hebben zich overgegeven aan de moderne manier van leven.

De Sukuma die in de steden wonen, hebben banen als dokter, mijnwerker, leraar en verpleegster, inclusief vrouwen.

Elke werkende vrouw is echter ook huisvrouw en moet voor het gezin zorgen. Op het platteland verbouwen ze gewassen zoals katoen, maïs, aardappelen en rijst of houden ze vee. Vrouwen sprokkelen brandhout en voorzien hun gezin van vers water en dagelijkse maaltijden, zoals ugali, een traditioneel Oost-Afrikaans gerecht dat qua samenstelling lijkt op pap.

De Sukuma zijn onderverdeeld in 2 groepen, Kimakia en Kisomayo, en verder in subgroepen, maar ze spreken allemaal de Sukuma-taal en Swahili, een van de officiële talen in Tanzania, omdat het de taal is die op scholen wordt gebruikt. De Sukuma hebben veel verschillende religies, waarvan ongeveer 10% tot de christelijke kerk behoort. Traditionele religies prijzen het bestaan van geesten, vooral die van de voorouders.

Ze geloven dat deze geesten in grote mate bijdragen aan de gezondheid van de levende familieleden en geven hen daarom offers of noemen hun kinderen naar hen.

Het Chagga volk is de op twee na grootste groep in het land en woont in het gebied ten noorden van de Maasai steppe en op de hellingen van de Kilimanjaro.

De Chagga, een Bantoevolk, bewerken de berghellingen en gebruiken water uit de bossen. Ze staan bekend om hun ondernemingszin en harde werk, vooral in de uitvinding van een opmerkelijk irrigatiesysteem dat water tot 180 meter boven het niveau van de rivier transporteert, waardoor ze de mbeke plant kunnen onderhouden, waarmee ze lokaal bier brouwen.

De Iraqw zijn van Kushitische afkomst en leven in de centrale hooglanden van Mbulu. Ze staan bekend om hun statueske en onbeweeglijke houding en hun scherpe gelaatstrekken. Het is een teruggetrokken volk dat zijn eigen voedsel verbouwt en zijn vee hoedt – ze verkopen hun gewassen of dieren alleen als dat strikt noodzakelijk is.

Tijdens onze culturele safari’s en rondreizen kun je de stammen ontmoeten, hun dorpen bezoeken en het echte leven in stammen ervaren.

Neem contact op met onze safari-reisadviseurs voor meer informatie!